به گزارش خبرگزاری مهر، تشکیل دادگاه‌های صلح به موجب قانون شوراهای حل اختلاف مصوب ۲۲ شهریور ماه ۱۴۰۲ قانونگذاری شده است.
ماده ۴ قانون مذکور، این وظیفه را بر عهده قوه قضائیه گذاشته است تا حداکثر ظرف یک سال از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون، در هر حوزه قضائی شهرستان، شعبه یا شعبی از دادگاه‌ها را تحت مدیریت و نظارت رئیس آن حوزه قضائی به عنوان دادگاه صلح تعیین کند.
طبق ماده یک آئین‌نامه اجرایی قانون شوراهای حل اختلاف مصوب ۱۴۰۳، دادگاه صلح شعبه یا شعبی از دادگاه‌های دادگستری است که بر اساس صلاحیت‌های مندرج در قانون تعیین می‌شود.
همچنین طبق ماده ۱۹ این آئین‌نامه، در هر حوزه قضائی، شهرستان شعب دادگاه صلح به تعداد مورد نیاز تعیین و تشکیل می‌شود. این شعب در حدود صلاحیت مذکور در قانون رسیدگی می‌کنند در صورت ضرورت و بنا به نیاز حوزه قضائی بخش، رئیس قوه قضائیه می‌تواند در حوزه قضائی بخش دادگاه صلح تشکیل دهد. در صورت عدم تشکیل دادگاه صلح، دادگاه بخش به دعاوی و امور در صلاحیت دادگاه صلح نیز رسیدگی می‌کند.
فعالیت دادگاه‌های صلح در روزهای تعطیل
قانون شوراهای حل اختلاف، مشتمل بر ۴۱ ماده و ۳۷ تبصره و آئین‌نامه اجرایی آن در ۳۶ ماده و ۹ تبصره حاوی نکات بسیار مهمی در مورد دادگاه‌های صلح و قوانین و مقررات مربوط به آن از جمله ساختار و تشکیلات، صلاحیت‌ها و ریاست این دادگاه‌هاست. یکی از مواردی استثنایی که در این قانون در رابطه با دادگاه‌های صلح وجود دارد امکان فعالیت این دادگاه‌ها در روزهای تعطیل است.
در حالی که اصولاً تمامی مراجع قضائی باید در روز و وقت اداری به دعاوی رسیدگی کنند و برای فعالیت در ساعات غیر اداری و روزهای تعطیل طبق مقررات مربوطه از جمله دستورالعمل فوریت‌های قضائی و نحوه عملکرد واحد کشیک، باید در هر حوزه قضائی، واحد کشیک قضائی تشکیل شود، طبق قانون دادگاه‌های صلح می‌توانند در روزهای تعطیل یا ساعات غیر اداری به دعاوی رسیدگی کنند.
طبق تبصره ۳ ماده ۱۲ قانون شوراهای حل اختلاف: دادگاه صلح می‌تواند در ساعات غیر اداری و یا در روزهای تعطیل نیز به دعاوی رسیدگی نماید و استقرار آن در محل شورا بلامانع است.
همچنین به موجب تبصره ماده ۱۹ آئین‌نامه قانون شوراهای حل اختلاف: سایر قضات شاغل قوه قضائیه نیز در صورت تمایل می‌توانند با حفظ سمت و با ابلاغ رئیس قوه قضائیه در ایام تعطیل و ساعات غیراداری به عنوان دادرس علی‌البدل در دادگاه‌های صلح انجام وظیفه نمایند.
همچنین طبق ماده ۳۰ این آئین‌نامه، قوه قضائیه مکلف است از محل اعتبارات موضوع ماده (۳۸) قانون نسبت به پرداخت پاداش قضات و کارکنان اداری دادگاه صلح از جمله قضات و کارکنانی که در ساعات غیر اداری و روزهای تعطیل فعالیت می‌کنند اقدام نماید.